CKM

Odavno je poznato da se ni jedna dijagnoza ne može pravilno postaviti bez određenih analiza. Najčešće su to laboratorijske analize krvi, biopsija tkiva, a zatim i snimci ultrazvuka, magnetne rezonance i skenera. Jedna od analiza koja se radi kada se posumnja da postoji bilo kakva maligna ili benigna promena na tkivu su tumor markeri koji su posebno bitni u ranoj dijagnostici i otkrivanju karcinoma.

Šta su tumor markeri?

Tumor markeri su supstance koje proizvode obolele ćelije i zbog toga se i laboratorijske analize koje se rade da bi se tako zovu. Ove supstance proizvode i zdrave ćelije, ali ne u tolikoj meri kao obolele. Ima ih i u krvi i zbog toga se ove analize najčešće uzimanjem uzorka iz venske krvi, a ređe iz urina. Jedna od najčešće rađenih analiza kod onkoloških pacijenata je tumor marker debelog creva Ca 19 – 9.

Kada lekari zahtevaju da se uradi tumor marker debelog creva Ca 19 – 9?

Tumor marker debelog creva Ca 19 – 9 se radi i kod pacijenata koji nisu potvrđeni onkološki bolesnici. Ovu analizu lekari opšte prakse preporučuju da urade svi pacijenti koji se jave sa hroničnim bolovima u abdomenu, neobjašnjivim mučninama, sa konstantnim dijarejama, žuticom i gubitkom apetita, ili u slučaju anemije kojoj ne može da se pronađe uzrok.

U tim situacijama se sa razlogom sumnja na oboljenje debelog creva i ovo je samo jedna u nizu analiza koje su potrebne kako bi se potvrdila dijagnoza. Pored toga je neophodno uraditi kolonoskopiju ili gastroskopiju, ultrazvuk stomaka i najčešće biopsiju.

Tumor marker Ca 19 – 9 se radi i kada se prati stanje i odgovor na terapiju pacijenata sa karcinomom pankreasa. Tada je neophodno da se ova analiza radi jednom mesečno ili na svaka tri meseca i njeni rezultati su jedan od parametara na osnovu kojih se određuje uspešnost terapije.

Ukoliko je primećeno da se nivo antigena smanjuje to znači da je terapija uspešna ili da se operacijom otklonio tumor, dok povišeni nivoi ukazuju na to da je možda potrebno pojačati terapiju kod onkoloških pacijenata. Ova analiza se naručuje i u slučaju da lekar posumnja da pacijent ima rak žučnih puteva.

Koje su normalne vrednosti tumor markera Ca 19-9?

Kada je u pitanju tumor marker debelog creva Ca 19-9 normalne vrednosti u krvi su do 37 U/ml. Ukoliko je nivo ovog antigena od 37 do 75 U/ml može se posumnjati na to da pacijent ima tumor debelog creva, pankreasa, žučne kese, pluća ili stomaka, dok se kod pacijenata čiji su rezultati iznad 75 U/ml ovo znak za neku drugu bolest, kao što je pankreatitis ili ciroza jetre.

Da li se samo na osnovu ove analize može utvrditi da pacijent ima tumor?

Kao što je već pomenuto, nikako se ne može uspostaviti dijagnoza tumora, malignog ili benignog, samo na osnovu povišene vrednosti tumor markera Ca 19 – 9. Za ovakve dijagnoze je potrebno uraditi i druge analize iz krvi, uzeti uzorak za biopsiju i snimiti stomak.