CKM

Iako naizgled nepovezana zdravstvena stanja, moždani udar i astigmatizam jesu najrasprostranjenija oboljenja koja se javljaju kod sve mlađih pacijenata. Istraživanja opšteg zdravstvenog stanja populacije iz godine u godinu pokazuju porast procenta ljudi u dobu između 20 i 60 godina života koji su se sureli sa ovim zdravstvenim problemima.

Ova dva naizgled raznorodna zdravstvena stanja povezuju slični faktori rizika, među kojima prednjače stil života, svakodnevne navike, određena hronična oboljenja poput visokog krvnog pritiska, dijabetesa ili bolesti zavisnosti, ali i nasledni faktor koji može uticati na to da se boelst razvije sa većom sigurnošću. 

Šta je moždani udar?

Moždani udar je akutno stanje koje može nastati usled začepljenja krvnog suda trombom. Tada mozak ne dobija dovoljno kiseonika i hranjivih materija, pa delovi ovog organa odumiru. Takođe, moždani udar, ili kolokvijalno „šlog“, može nastupiti usled velike povrede glave i vrata, poput jakog udarca, kada dolazi do pucanja krvnih sudova i izlivanja krvi u mozgu. Moždani udar čiji je uzrok začepljenje krvnog suda češće pogađa pušače, dijabetičare i pacijente sa prekomernom telesnom težinom. Takođe, pacijenti su neznatno češće muškarci nego žene i šanse za njegovo pojavljivanje eksponencijalno rastu nakon četrdesete godine života.

Ono što ovo akutno zdravstveno stanje čini podmuklim jesu simptomi koji često mogu proći nezapaženo. Naime, moždani udar se može ispoljiti kratkom vrtoglavicom, umorom, padom koncentracije ili otežanim govorom. Ukoliko se pomoć pacijentu ne pruži na vreme, oni mogu eskalirati do potpune oduzetosti strane tela koja može za posledicu imati delimičnu paralizu, kao i gubitak svesti. Zbog togah je neophodno da adekvatnu hitnu pomoć lekara potraži pacijenti sa ovim simptomima bez obzora na njihovu životnu dob, kako bi se sprečilo nastajanje trajnih posledica po svest, govor i mobilnost pacijenta. 

Šta je astigmatizam?

Astigmatizam je jedno od najraširenihij hroničnih bolesti oka koje se najčešće javlja u periodu od adolescncije do četrdesetih godina života. Radi se o refrakcijskoj greški koju uzrokuje nepravilno zakrivljena rožnjača, usled koje se u oku pacijenta ne vrši pravilno prelamanje svetla. Prilikom razvijanja astigmatizma, značajan je genetski faktor, pa pacijenti čiji roditelji pate od ove bolesti oka imaju veće šanse da je razviju kroz život. Takođe, dijabetičari i ljudi koji mnogo vremena provode pred ekranom računara češće razvijaju astigmatizam u ranoj životnoj dobi. Simptomi zbog kojih se pacijenti najčešće javljaju oftamologu jestu umor i glavobolja pri dužem čitanju, zamućen i nejasan vid, kao i deformacija sliek ili slova prilikom posmatranja sa normalne udaljenosti.

Astigmatizam se klasičnim oftamološkim pregledom lako dijagnostifikuje i korigurje se nošenjem naočara i sočiva sa posebno prilagođenom dioptrijom, takozvanim „cilindrima“. To znači da će dioptrijska pomagala ima određeni ugao koji će ispraviti nepravilno zakrivljenje rožnjače i dozvoliti oku da procesuira normalnu količinu svetlosti pod normalnim uglom. Kao prevencija pojave astigmatizma ili makar odlaganja njegovog ispoljavanja, lekari preporučuju da se vreme pred ekranom provodi sa specijalnim naočarima koje štite oči od veštačkog zračenja, kao i da se prilikom dužeg čitanja ono dešava u prostoriji sa odgovarajućom količinom svetla, koja neće terati oko da se dodatno napreže.